Fındık Bakteriyel Yanıklık

FINDIK BAKTERİYEL YANIKLIK HASTALIĞI

[Xanthomonas arboricola pv. corylina) (Miller et al) Vauterin et al]

 

Hastalık etmeni tomurcuklarda ölüme, yapraklarda ve zuruflarda lekelere, sürgün, dal ve gövdede kanserlere sebep olmaktadır. Hastalığa yakalanan tomurcukların bir kısmı kuruyarak ölür, bir kısmından da hastalıkla bulaşık sürgünler gelişir. Yaprak lekeleri düzensiz şekilli veya yuvarlak (genellikle 3 mm’den küçük) görülür ki bunlar önce sarımsı yeşil iken daha sonra kırmızımsı kahveye döner.

Lekelerin etrafı sarımsı yeşil bir zon ile çevrilidir. Zuruflardaki lekeler yapraklardakine benzer şekil ve büyüklükte koyu kahverengi olarak görülür. Başlangıçta yüzeysel olan bu lekeler zamanla çukurlaşır ve sertleşir. Meyvelerdeki lekeler ise yüzeysel, yuvarlağa yakın ve koyu kahverengidir. Hastalanmış dallar dışarıdan kurumuş gibi görülürler, yapraklar kıvrılarak kururlar ancak dökülmeden kalırlar.

Bu şekilde hastalanmış dalların ince kabuk tabakası kesilip kaldırıldığında iç kısımdaki dokularda kırmızı-kahverengi renk değişimi gözlenir. Ayrıca sürgün ve dallarda uzunlamasına (10-25 cm) kanserler oluşur. Enfekte olan 1-2 yaşlı sürgünler ve genç ağaçlar ölürler. Hastalık bitkiye yaprak, zuruf ve meyvedeki doğal açıklıklardan ve yaralardan giriş yapar ve yağmur, rüzgar ve budama aletleri ile diğer bitkilere taşınır.

Mücadelesi

Hastalıkla mücadelede kültürel önlemlere dikkat edilmelidir. Taban suyu yüksek arazilere bahçe tesis edilmemeli, bitki besin maddelerince zengin, normal derinlikte olan araziler tercih edilmeli, sağlıklı fidanlar kullanılmalı, bilinçli bir gübreleme ve toprak işleme yapılmalıdır.

Hastalıklı sürgün ve dalların kesilip yakılması, budama sırasında bir ağaçtan diğerine geçerken budama aletlerinin lizol eriyiği veya % 10’luk çamaşır suyuna batırılması bulaşmaların önlenmesi açısından önemlidir.Kültürel önlemlerin yanı sıra koruyucu olarak üç ayrı dönemde % 1’lik Bordo Bulamacı (1 kg Bakır sülfat, %98 + 500 gr Sönmemiş kireç / 100 lt su) ile bahçeler ilaçlanabilir.

Birinci ilaçlama hasattan sonra Ağustos sonu, Eylül başı; ikinci ilaçlama sonbahar sonunda yaprakların ¾’ü döküldüğü bir dönemde ; üçüncü ilaçlama ise ilkbaharda yaprak tomurcukları patlamaya başladığı bir dönemde yapılır. İlaçlamalar rüzgarsız havalarda ve ağacın her tarafına ilaç gelecek şekilde yapılmalıdır.